Chỉ số CPI y/y (year-on-year)
Chỉ số CPI y/y là thước đo mức độ thay đổi của giá cả hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trong một năm so với năm trước đó. Nó cho thấy mức độ lạm phát tổng thể của nền kinh tế trong một giai đoạn dài hơn so với CPI m/m.
Ý nghĩa của CPI y/y:
- Đo lường lạm phát dài hạn: CPI y/y cung cấp một bức tranh toàn cảnh hơn về tình hình lạm phát, giúp đánh giá xu hướng lạm phát một cách bền vững.
- So sánh giữa các quốc gia: CPI y/y thường được sử dụng để so sánh mức độ lạm phát giữa các quốc gia.
- Đánh giá hiệu quả chính sách: Các ngân hàng trung ương sử dụng CPI y/y để đánh giá hiệu quả của các chính sách tiền tệ trong việc kiểm soát lạm phát dài hạn.
- Điều chỉnh lương và giá: Nhiều hợp đồng lao động và hợp đồng kinh tế thường được điều chỉnh dựa trên mức tăng của CPI y/y.
Sự khác biệt giữa CPI m/m và CPI y/y:
| Chỉ số | Thời gian so sánh | Mục đích |
|---|---|---|
| CPI m/m | Tháng hiện tại so với tháng trước | Đo lường biến động giá ngắn hạn, đánh giá xu hướng lạm phát hiện tại |
| CPI y/y | Năm hiện tại so với năm trước | Đo lường biến động giá dài hạn, đánh giá xu hướng lạm phát tổng thể |
Ví dụ:
Nếu CPI y/y là 3%. Có nghĩa là giá cả hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trung bình đã tăng 3% so với cùng kỳ năm trước.
Các yếu tố ảnh hưởng đến CPI y/y:
- Biến động giá năng lượng: Giá dầu và khí đốt có thể tác động đáng kể đến CPI y/y.
- Giá thực phẩm: Biến động giá thực phẩm, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu, cũng ảnh hưởng đến CPI y/y.
- Chính sách tiền tệ: Các quyết định về lãi suất của ngân hàng trung ương có thể tác động đến lạm phát và do đó ảnh hưởng đến CPI y/y.
- Cung và cầu: Sự thay đổi trong cung và cầu của hàng hóa và dịch vụ có thể gây ra biến động giá và ảnh hưởng đến CPI y/y.
